Ostatnie wpisy

Polski Ład wprowadza wiele nowych rozwiązań, wśród których na szczególną uwagę zasługuje tzw. minimalny podatek dochodowy. Z założenia miał on dotyczyć międzynarodowych korporacji, które zdaniem Ministerstwa Finansów mogły zaniżać w Polsce swoje zobowiązania podatkowe. W praktyce jednak może on dotknąć każdą spółkę, która poniosła stratę podatkową. I tu pojawia się obawa czy spółki komunalne, które w wielu przypadkach – z racji specyfiki branży, w której działają – osiągają stratę, będą objęte nową daniną. 

Tak naprawdę minimalny podatek dochodowy to zupełnie nowy podatek przychodowy, wprowadzony obok istniejącego podatku dochodowego CIT. O co więc chodzi w minimalnym podatku dochodowym?

Zgodnie z nowymi przepisami obowiązek opłacenia minimalnego podatku wystąpi, jeśli w roku podatkowym podatnicy:

1. ponieśli stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo
2. osiągnęli udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 1%.

Minimalny podatek dochodowy wynosi 10% podstawy opodatkowania (wyliczanej w określony w ustawie o CIT – specyficzny sposób, o czym w dalszej części publikacji) i będzie podlegał zapłacie i wykazaniu dopiero w zeznaniu rocznym. Pierwszy raz przyjdzie się więc podatnikom z tym problemem mierzyć w 2023 roku przy składaniu zeznań za rok 2022.  

Podstawę opodatkowania stanowi suma:

1. kwoty odpowiadającej 4% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym oraz
2. poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego w części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę obliczoną według analogicznego wzoru, jaki stosuje się na potrzeby przepisów o cienkiej kapitalizacji, oraz
3. wartości odroczonego podatku dochodowego, wynikającej z ujawnienia w rozliczeniach podatkowych niepodlegającej dotychczas amortyzacji wartości niematerialnej i prawnej w zakresie, w jakim skutkuje ona zwiększeniem zysku brutto albo zmniejszeniem straty brutto, oraz
4. kosztów nabycia określonych usług niematerialnych lub praw (m.in. usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych), poniesionych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów z terytorium lub z kraju stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3.000.000 zł kwotę obliczoną według wzoru określonego w art. 24ca ust. 3 pkt 4 ustawy o CIT.

Co istotne jednak, dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach dla potrzeb podatku minimalnego nie uwzględnia się:

1. zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne, kosztów wynikających z nabycia, wytworzenia lub ulepszenia środków trwałych;
2. przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio lub pośrednio związanych z tymi przychodami odpowiednio osiągniętych albo poniesionych w związku z transakcją, jeżeli:
   1. cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych oraz
   2. podatnik w roku podatkowym poniósł stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych z transakcji, o której mowa w lit. a, albo osiągnął udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w przychodach innych niż z zysków kapitałowych wynikający z takiej transakcji w wysokości nie większej niż 1%, przy czym obliczenia straty i udziału dochodów w przychodach dokonuje się odrębnie dla transakcji tego samego rodzaju.

Podstawa opodatkowania podlega pomniejszeniu o wartość odliczeń zmniejszających w roku podatkowym podstawę opodatkowania (np. darowizn), ale jednocześnie nie ulega zmniejszeniu o kwotę ulgi za złe długi.

Jak widać powyżej, już sam krąg podmiotów zobowiązanych do zapłaty podatku minimalnego, a następnie poprawne ustalenie podstawy opodatkowania może nastręczać dużo problemów. Od poprawnie ustalonej podstawy opodatkowania podatnik zapłaci 10% podatku minimalnego.

Ustawodawca wskazał na pewne kategorie podmiotów, które będą podlegały wyłączeniu z nowego obowiązku. Zgodnie z obecnymi przepisami i uzasadnieniem Ministerstwa Finansów do wprowadzonych zmian - podatku minimalnego mają nie płacić podatnicy, których rentowność jest zależna od czynników, na które nie mają oni wpływu, takich jak regulowane ceny. Tu powstaje pytanie czy spółki komunalne będą podlegały temu wyłączeniu.

Niestety na tę chwilę trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, a tak naprawdę nie ma odpowiedzi na żadne ze szczegółowych pytań, jakie powoduje próba określenia skutków podatkowych nowej regulacji dla konkretnej jednostki. Z pewnością w trakcie roku zainteresowanie tą tematyką będzie ogromne, gdy tylko służby finansowo-księgowe uporają się z prawidłowym poborem zaliczek na podatek od wynagrodzeń pracowniczych. Wydaje się, że ostateczny kształt daniny wynikać będzie w znaczącej mierze z interpretacji podatkowych lub wyjaśnień Ministra Finansów. Z samej bowiem treści przepisów nie sposób definitywnie rozstrzygnąć wątpliwości. Mając to na uwadze, warto rozważyć wystąpienie z wnioskiem o interpretację indywidualną.