Zgodnie z art. 24j u.z.z.w. w uzasadnionych przypadkach, w szczególności jeżeli wynika to z udokumentowanych zmian warunków ekonomicznych oraz wielkości usług i warunków ich świadczenia, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w trakcie obowiązywania dotychczasowej taryfy może złożyć do organu regulacyjnego wniosek o skrócenie okresu obowiązywania taryfy. Jest to instrument, który pozwala urealnić przychody przedsiębiorstwa bez konieczności oczekiwania na zatwierdzenie nowych taryf po upływie trzyletniego okresu ich obowiązywania.
Do postępowania w tej sprawie stosuje się odpowiednio art. 24b–24e i art. 24f ust. 1 u.z.z.w. Należy zatem zwrócić uwagę, iż w postępowaniu dotyczącym skrócenia czasu obowiązywania taryf może teoretycznie znaleźć zastosowanie także art. 24c ust. 4 u.z.z.w., kreujący dla organu regulacyjnego (Dyrektora właściwego RZGW) kompetencję do określenia taryfy tymczasowej.
Oczywiście należy mieć na uwadze, że „odpowiednie stosowanie” norm prawnych może oznaczać zarówno ich stosowanie do danego przypadku wprost, z modyfikacjami jak i w ogóle, jednakże nie można, jak wyżej wskazano, wykluczyć, iż instytucja taryfy tymczasowej może zostać przez organ regulacyjny zastosowana także w przypadku postępowania o skrócenie czasu obowiązywania dotychczasowych taryf.
Taryfa tymczasowa zostanie ustalona, gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
- Wydana zostanie przez organ decyzja administracyjna o odmowie skrócenia czasu obowiązywania dotychczasowej taryfy.
- Warunki ekonomiczne wykonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne działalności gospodarczej, których weryfikacja doprowadziła do wydania decyzji o odmowie skrócenia czasu obowiązywania dotychczasowej taryfy, wskazywać będą na konieczność obniżenia cen i stawek opłat poniżej cen i stawek opłat zawartych w projekcie taryfy.
- Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne nie przedłoży w terminie określonym w decyzji odmawiającej skrócenia czasu obowiązywania taryf, poprawionego projektu taryfy lub poprawionego uzasadnienia.
Pamiętać, należy, iż organ regulacyjny oceniając, czy zachodzą przesłanki do obniżenia cen i stawek opłat bada ich „właściwy” poziom odnosząc się nie do taryfy obowiązującej, ale tej nowo proponowanej przez przedsiębiorstwo. Zatem organ może ustalić również ceny i stawki opłat wyższe niż aktualnie obowiązujące, ale niższe niż nowo proponowane przez przedsiębiorstwo.
W praktyce zagrożenie ustaleniem taryfy tymczasowej wystąpi tylko wówczas, jeżeli przedsiębiorstwo zamierzając uwzględnić w kalkulacji taryfowej nowe zwiększone koszty w pewnych pozycjach nie dokona weryfikacji innych pozycji kosztowych, które uległy redukcji (albo już w poprzedniej kalkulacji taryfowej zostały zawyżone, czego organ jednak nie dostrzegł weryfikując aktualnie obowiązująca taryfę). Tożsamy efekt dać może oczywiście odpowiedni wzrost sprzedaży usług.
W takich właśnie sytuacjach organ może wykazać, iż finalny wynik kalkulacji powinien dać efekt w postaci obniżenia cen i stawek opłat. Należy okoliczność tę brać pod uwagę podejmując decyzję o złożeniu wniosku o skrócenie czasu obowiązywania dotychczasowych taryf.
