5 marca 2020 r. mija termin na złożenie wniosku o zmianę uzyskanych przed dniem 5 września 2018 r. zezwoleń na zbieranie odpadów, zezwoleń na przetwarzanie odpadów, zezwoleń na zbieranie i przetwarzanie odpadów, pozwoleń na wytwarzanie odpadów uwzględniających zbieranie lub przetwarzanie odpadów albo pozwoleń zintegrowanych uwzględniających zbieranie odpadów lub przetwarzanie odpadów. Obowiązek ten wynika z przepisu art. 14 ust. 1 (albo art. 10 – w przypadku pozwoleń zintegrowanych) ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1592 z późn. zm.). Szczegółowo pisaliśmy o tym w artykule „Zmiana decyzji odpadowych do 5 marca 2020 r.”.
W powyższym zakresie warto jednak zwrócić uwagę na treść przepisu art. 14 ust. 4 ww. nowelizacji, który stanowi, że „Jeżeli posiadacz odpadów nie złoży wniosku spełniającego wymagania, o których mowa w ust. 1 i 2 [podkreślenie własne], w terminie, o którym mowa w ust. 1, zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów, zezwolenie na zbieranie i przetwarzanie odpadów albo pozwolenie na wytwarzanie odpadów, w zakresie określenia wymagań dotyczących zbierania lub przetwarzania odpadów, wygasa”.
Problematyczne stało się określenie przez ustawodawcę, że złożony do dnia 5 marca 2020 r. wniosek ma spełniać wymogi formalne określone w art. 14 ust. 1 i ust. 2 nowelizacji. Należy bowiem zwrócić uwagę, że ustawodawca nie posłużył się stwierdzeniem, że jeżeli posiadacz odpadów nie złoży „wniosku, o którym mowa w ust. 1, w terminie, o którym mowa w ust. 1”, to posiadane zezwolenie odpadowe wygasa – z literalnego brzmienia przepisu jednoznacznie wynika, że złożony do dnia 5 marca 2020 r. ma być wnioskiem już „spełniającym wymagania, o których mowa w ust. 1 i 2”. Rodzi to tym samym poważne wątpliwości co do możliwości wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia braków formalnych w trybie przepisu art. 64 Kodeksu postępowania administracyjnego tak, aby ewentualne braki formalne były uzupełnione już po dniu 5 marca 2020 r.
Powyższy problem zauważył Minister Klimatu, który dnia 24 lutego 2020 r. wydał z urzędu – w trybie przepisu art. 33 Prawa przedsiębiorców – objaśnienia prawne dotyczące stosowania problematycznych ww. przepisów, tj. art. 14 ust. 4 i art. 10 nowelizacji. W wydanych objaśnieniach prawnych Minister Klimatu stwierdził, że: „Za złożenie wniosku o zmianę decyzji wymienionych w art. 14 ust. 1 lub w art. 10 ustawy nowelizującej spełniającego wymagania określone w art. 14 ust. 1 i 2 tej ustawy, należy uznać również złożenie wniosku, zawierającego braki formalne, które po wezwaniu przez organ właściwy zostaną uzupełnione w wyznaczonym przez ten organ, realnym do dotrzymania terminie. Dotyczy to więc takiego przypadku, gdy wniosek zawierający braki formalne został złożony przed upływem terminu określonego w art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej, a uzupełnienie braków formalnych pozwalających na uznanie, że wniosek spełnia wymagania określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej nastąpi już po terminie określonym w art. 14 ust. 1 tej ustawy, tj. po dniu 5 marca 2020 r. W takim przypadku decyzja w zakresie gospodarowania odpadami nie wygasa po upływie 5 marca 2020 r., jeżeli wniosek zawierający braki formalne zostanie uzupełniony zgodnie z art. 64 Kodeksu postępowania administracyjnego” (objaśnienia prawne dostępne są na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Klimatu – LINK).
Należy pozytywnie ocenić działania Ministra Klimatu, że w odpowiednią porę zareagował na pojawiające się w praktyce problemy. Wątpliwości jednak w dalszym ciągu pozostawia literalne brzmienie przepisu art. 14 ust. 4 nowelizacji, który wprost wszak stanowi nie o „wniosku”, lecz o „wniosku spełniającym określone wymagania (formalne)”. Wątpliwości te są niezwykle istotne zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że wydawane w trybie przepisu art. 33 Prawa przedsiębiorców objaśnienia prawne nie mają charakteru wiążącego, a tym samym nie tylko organy właściwe do wydawania zezwoleń odpadowych, ale również (a nawet zwłaszcza) sądy administracyjne mogą przyjąć odmienną od tej przedstawianej przez Ministra Klimatu, literalną wykładnię przepisu art. 14 ust. 4 nowelizacji.
Problemy w przedstawionym powyżej zakresie są kolejnym przykładem na to, że w ostatnim czasie przepisy ustawy o odpadach nie mają „szczęścia” oraz są nowelizowane w pośpiechu i w sposób „niedoskonały”, a konsekwencje ich „wadliwości” dotykają bezpośrednio podmiotów działających na rynku gospodarowania odpadami.
