Reklamacja od informacji ustalającej opłatę stałą lub zmienną za usługi wodne jest podaniem inicjującym postępowanie administracyjne. Ustawodawca złagodził jednak obowiązki proceduralne Wód Polskich w stosunku do standardów wynikających z Kodeksu postępowania administracyjnego.
Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, które nie zgadza się z przekazaną przez Wody Polskie informacją ustalającą wysokość opłaty za usługi wodne, może złożyć reklamację i przedstawiając swoje argumenty, zwrócić się o ponowne wyliczenie należności.
Wedle orzecznictwa sądów administracyjnych, informacja o wysokości opłaty nie stanowi decyzji administracyjnej, a dopiero złożoną od niej reklamację kwalifikować należy jako podanie wszczynające postępowanie administracyjne, o którym mowa w art. 63 § 1 K.p.a.
Takie stanowisko zajął m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w dwóch wyrokach z 19 czerwca 2019 r., wydanych w sprawach o sygn. akt: III SA/Gd 412/19 i III SA/Gd 416/19. Orzeczenia te zostały wydane na skutek rozpoznania skarg wniesionych od decyzji wydanych przez Wody Polskie w efekcie złożenia przez przedsiębiorstwa reklamacji, które nie zostały opatrzone podpisami osób uprawnionych do reprezentowania spółek. Sąd, dostrzegając uchybienia formalne po stronie organu, uniemożliwiające nadanie sprawom biegu, stwierdził nieważność zaskarżonych decyzji, bowiem pisma wszczynające postępowania, czyli reklamacje – nie spełniały ustawowych wymogów przewidzianych dla podań.
Sąd w pisemnym uzasadnieniu wyroku w sprawie o sygn. akt III SA/Gd 412/19 wyjaśnił, że:
„reklamacja, aby mogła być merytorycznie rozpoznana, musi pochodzić od uprawnionego podmiotu i być przez ten podmiot podpisana (art. 63 § 2 i 3 K.p.a.). W przypadku podmiotu jakim jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oznacza to podpisanie reklamacji przez osoby, które na mocy przepisów powszechnie obowiązujących oraz umowy spółki uprawnione są do reprezentowania tej osoby prawnej w ściśle określony sposób, co zostaje ujawnione w Krajowym Rejestrze Sądowym”.
Zatem niewłaściwie podpisana reklamacja nie mogła w sposób skuteczny zainicjować postępowania administracyjnego, a organ powinien po jej otrzymaniu wezwać stronę do uzupełnienia braków podania.
Co więcej, WSA w Gdańsku przypomniał, że wedle dodanego do Prawa wodnego w lipcu 2018 r. art. 273a, w zainicjowanym wniesioną reklamacją postępowaniu administracyjnym nie stosuje się art. 10 § 1 oraz art. 61 § 4 K.p.a. Oznacza to, że w postępowaniu reklamacyjnym Wody Polskie nie mają obowiązku zawiadamiania stron, że wniesiona reklamacja zainicjowała postępowanie reklamacyjne, które w przypadku nieuwzględnienia zawartego w reklamacji żądania będzie zakończone wydaniem decyzji administracyjnej, podlegającej zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Organ, przed wydaniem decyzji, nie ma również obowiązku zawiadamiania strony o zakończeniu zbierania materiału dowodowego i wyznaczeniu jej terminu do zapoznania się z nim i zajęcia stanowiska.
